Dodał admin, 2008-01-09 Autor / Opracowanie: Alicja Kaczmarczyk

Trucizna jest to substancja, która po wchłonięciu do organizmu lub wytworzona w organizmie powoduje zaburzenie jego funkcji lub śmierć.

Liczba mutagenów chemicznych stale się zwiększa, oprócz pojedynczych związków, jak kwas azotowy, hydroksyloamina, działanie mutagenne mają poszczególne grupy, np. związki alkilujące, z jednym lub wieloma podstawnikami (sulfonian dietylu, iperyt azotowy), analogi zasad występujących w kwasach nukleinowych (5-bromouracyl, 2-aminopuryna), barwniki akrydynowe (oranż akrydynowy). Działanie mutagenne powoduje wiele zaburzeń patomorfologicznych i czynnościowych organizmu.

Substancje o działaniu rakotwórczym.
Rakotwórcze związki chemiczne nie różnią się właściwościami od innych trucizn i leków. W działaniu wykazują zależność dawka-reakcja organizmu, ulegają przemianom w środowisku i biotransformacji w organizmie, dają interakcje z innymi ksenobiotykarni. Wykazują także zróżnicowanie działania w zależności od gatunku, szczepu oraz płci zwierząt doświadczalnych i ludzi. Wymienione właściwości warunkują ich aktywność nowotworową, przyspieszającą lub hamującą proces rozwoju nowotworów. Znane obecnie substancje o udowodnionym działaniu rakotwórczym należą do różnych grup chemicznych:
Związki nieorganiczne, jak sole arsenu, chromu czy niklu.
Związki organiczne, jak: benzen, 2-naftyloamina, chlorek winylu, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne.
Substancje złożone: sadze, smoła, oleje mineralne.
Substancje naturalne — aflatoksyny, mitomycyna C, safrole, estry forbolu, nitrozoaminy.

Substancje o działaniu drażniącym.
Do trucizn o działaniu drażniącym zaliczamy bardzo lotne substancje ciekłe przechodzące w gazy.Zatrucie gazami drażniącymi w dużym stopniu zależy od ich rozpuszczalności w wodzie. Gazy dobrze rozpuszczalne i szybko ulegające hydrolizie takie jak: NH3, HCHO, pary kwasów: HCL, HF, HNO3, H2SO4 wywierają działanie głównie na górne drogi oddechowe.Gazy nieco słabiej rozpuszczalne w wodzie takie jak: F2, CL2, B r2, H2S, SO2 działają na błonę śluzową całych dróg oddechowych. Gazy najgorzej rozpuszczalne w H2O: tlenki azotu, fosgen, ozon, chlorki fosforu działają głównie na ściany pęcherzyków płucnych.

Substancje o działaniu duszącym.
Działanie duszące - wynika z braku tlenu wywołanego niedrożnością dróg oddechowych, zaburzeniami funkcji tkanki płucnej oraz zaburzeniami funkcji hemoglobiny lub oddychania tkankowego toksykologicznego punktu widzenia do trucizn o działaniu duszącym należy zaliczyć między innymi gazy duszące.
Gazy duszące pozbawione są jakiegokolwiek działania chemicznego na organizm ludzki, nie łącza się z metalami, hemoglobiną ani żadnymi enzymami. Efekt szkodliwości zależy od wielkości konkurencyjnego zmniejszania stężenia tlenu w powietrzu.
W atmosferze, w której przebywają ludzie niedopuszczalne jest, ażeby w warunkach normalnego ciśnienia atmosferycznego objętość tlenu była niższa od 18%. Gazy duszące takie jak: N2,Ar,He,Ne, mogą wiec znaczenie z punktu widzenia toksykologicznego. Inne gazy nieczynnie biologicznie zwykle zanim osiągną stężenie duszące, tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe( od 2 do 20%).
Zaliczamy do nich: C2H2, CH4, C2H6, C3H8, C4H10. Jeżeli obecność gazów duszących spowoduje zmniejszenie stężenia tlenu w powietrzu do 16% pojawią się zawroty głowy, przyśpieszenie oddechu. Dalszy spadek stężenia tlenu (przy zwartości- 75% gazów duszących) poniżej 16% wywołują głęboką śpiączkę, spadek ciśnienia tętniczego, drgawki i w konsekwencji śmierć.