Dodał admin, 2008-01-05 Autor / Opracowanie: Barbara Świeciak

Nazwa „witamina” została wymyślona przez polskiego biochemika Kazimierza Funka, który to w 1911r. z otrąb ryżowych wyodrębnił substancję, której brak powoduje chorobę beri

Witamina E - (grec.: thokos - rodzenie, phero - niosę), nazywana jest „witaminą młodości”, w 1923r. została wykryta przez dwóch amerykańskich badaczy (Evans i Bishop), obejmuje wszelkie pochodne tokoferoli, zyskała rozgłos jako „panaceum na wszystkie dolegliwości”, odnawia lipidy międzykomórkowe, nazywane cementem skóry, poprawia kondycję naczyń krwionośnych, jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie narządów rozrodczych, współdziała przy wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi, jest jednym z czynników hamujących proces starzenia się komórek, a także pomaga zwalczać substancje rakotwórcze; u szczurów jest czynnikiem zapobiegającym bezpłodności; w kosmetyce witamina E jest ważnym składnikiem pielęgnacyjnym poprawiającym nawilżenie i sprężystość skóry; jest również jedną z najlepiej zbadanych i najczęściej akceptowanych w medycynie substancji uzupełniających dietę; głównym źródłem witaminy E są jaja, mięso, wątroba, mąka owsiana, oleje roślinne, warzywa o ciemnozielonych liściach, orzechy włoskie i ziemne; niedobór tej witaminy może występować u niemowląt urodzonych przedwcześnie oraz u osób dorosłych i dzieci starszych z upośledzeniem, a zarówno powoduje bezpłodność mężczyzn i poronienia kobiet; nadmiar tej witaminy może wywołać zapalenie jelit z martwicą i ogólnoustrojowe zakażenia; u ludzi w podeszłym wieku braki witaminy E mogą zwiększać ryzyko zachorowania na miażdżycę i choroby nowotworowe; tylko 20 - 40 % podawanej doustnie witaminy E jest wchłaniane, reszta wydalana jest z kałem;

Witamina K - nazywana jest „witaminą przeciwkrwotoczną”, odpowiedzialna jest za krzepliwość krwi, odgrywa rolę w gospodarce wapniowej i mineralizacji tkanek, zmniejsza kruchość naczyń krwionośnych, zapobiega tworzeniu się tzw. pajączków, poprawia koloryt skóry, jest potrzebna do prawidłowej budowy kości, prawdopodobnie hamuje rozwój nowotworów piersi, jajników, okrężnicy, żołądka, pęcherzyka żółciowego, wątroby i nerek; cennym źródłem tej witaminy jest wątroba, a także zielone warzywa, natka pietruszki, owoce, mleko, żółtka jaj, ziemniaki; brak witaminy K może spowodować hemofilię, niedobory zdarzają się bardzo rzadko i występują częściej u niemowląt, gdyż mleko matki zawiera niewielkie ilości tej witaminy, dlatego niemowlętom zaraz po urodzeniu podaje się odpowiednią dawkę witaminy K; natomiast jej nadmiar może powodować niedokrwistość, nadmierne wydzielanie potu, uczucie gorąca, a u niemowląt żółtaczkę i uszkodzenia tkanki mózgowej; u zdrowego człowieka 30 - 40 % przyjętej witaminy K jest wydalane z kałem, a około 15 % z moczem;

Witamina F - jest to mieszanina nienasyconych kwasów tłuszczowych (linolowego, linolenowego i arachidowego), związki te są budulcami komórek, wchodzą w skład błon komórkowych, zapewniając im lepszą trwałość; działa przeciwzapalnie, podnosi odporność na zakażenia, osłania błony śluzowe, obniża stężenie cholesterolu i cukru we krwi, przyspiesza gojenie się ran, wpływa na prawidłowy stan skóry i włosów; naturalnym źródłem witaminy F jest olej ogórecznikowi, olej migdałowy, olej makowy, olej słonecznikowy, a także tran; smażenie niszczy właściwości lecznicze witaminy F; objawami niedoboru tej witaminy jest m.in. rozwarstwianie płytek paznokciowych, patologiczne zmiany w nabłonkach płciowych u kobiet i mężczyzn, kłopoty z zajściem w ciążę lub utrzymaniem ciąży, bolesne miesiączkowanie, przedwczesne siwienie włosów, itd.
Do rozpuszczalnych w  wodzie należą witaminy B i C. Nazwy ich pochodzą od oznakowań na probówkach, w których po raz pierwszy zostały wykryte. Nadmiar witamin rozpuszczalnych w wodzie wydalany jest z moczem i dlatego nie należy obawiać się ich przedawkowania. Podczas intensywnego wysiłku fizycznego następuje zwiększone ich wydalanie m. in. z potem i wymaga większej podaży z zewnątrz.
Do witamin z grupy B należą: