Dodał admin, 2008-01-02 Autor / Opracowanie: Witold Piątkowski

Już jakieś 20 tysięcy lat temu człowiek rozpoczął eksploatację kamienie i złóż węgla kamiennego. Zasadniczy rozwój górnictwa światowego rozpoczął się jednak dopiero w XVI wieku

Rynki zbytu - lokalizacja zakładu w sąsiedztwie rynków zbytu oznacza niższe koszty przechowywania i transportu wytwarzanych produktów, lepsze rozeznanie popytu i możliwość prowadzenia intensywnej kampanii reklamowej. Największymi rynkami zbytu są duże miasta, w ich sąsiedztwie lokalizuje się głównie zakłady przemysłu spożywczego i dostarczające przedmiotów codziennego użytku (np. przemysł odzieżowy, obuwniczy itp.). ściśle uzależnione od rynków zbytu są zakłady produkujące wyroby o bardzo wąskim kręgu odbiorców (np. specjalistyczne maszyny i urządzenia), oraz dostarczające wyrobów trudnych do przewożenia (np. znacznych rozmiarów konstrukcje stalowe, elementy prefabrykowane do produkcji domów). Zaplecze naukowo-techniczne - oznacza przede wszystkim wyposażenie terenu w infrastrukturę techniczną. Pod tym pojęciem rozumieć należy: sieć komunikacyjną, energetyczną i wodno-kanalizacyjną, oczyszczalnie ścieków, rurociągi i gazociągi. W przypadku lokalizacji w terenie nie uzbrojonym zakład ponosi wysokie koszty budowy infrastruktury technicznej. Zaplecze naukowe to obecność na danym terenie ośrodków naukowo-badawczych, wyższych uczelni i szkół kształcenia zawodowego, zapewniających obecność wykwalifikowanej kadry roboczej i możliwości doskonalenia procesów
technologicznych.

Transport - odgrywa w przemyśle ogromną rolę, zapewnia dowóz surowców i pracowników, oraz przewóz gotowych wyrobów. Rola transportu jest oczywiście zróżnicowana w poszczególnych gałęziach przemysłu, minimalizacja jego kosztów jest szczególnie istotna w przypadku działów wielkogabarytowych. Właśnie ze względu na koszty transportu zakłady przemysłowe lokalizuje się w sąsiedztwie rejonów eksploatacji złóż i rynków zbytu, jak również w sąsiedztwie naturalnych szlaków komunikacyjnych (porty morskie i rzeczne) i
węzłów kolejowych.
Korzyści aglomeracji - koncentracja przemysłu wpływa stymulująco na rozwój przedsiębiorstw. Skupienie w jednym rejonie - zwykle w sąsiedztwie Dużych miast - przynosi wszechstronne korzyści. Ułatwia współpracę naukowo-techniczną pomiędzy przedsiębiorstwami, wymianę doświadczeń, specjalizację produkcji i wzajemną wymianę towarową przy minimalnych kosztach transportu. Aglomeracje stanowią duże rynki zbytu i przyciągają siłę roboczą (również kadry wykwalifikowane). Skupiają liczne instytucje świadczące usługi dla przemysłu (banki, zakłady remontowe, centrale handlowe itd.), są na ogół dobrze wyposażone w infrastrukturę techniczną. Nadmierna koncentracja przemysłu ma również skutki negatywne - przede wszystkim rosnące zagrożenie środowiska naturalnego.

Osobnym zagadnieniem związanym z lokalizacją przemysłu jest aspekt ekologiczny. Coraz częściej planując budowę nowych zakładów, bierze się pod uwagę potencjalne zagrożenie środowiska przyrodniczego. Bada się dominujące kierunki wiatrów (emisja zanieczyszczeń), przepuszczalność gruntu (możliwość zanieczyszczenia wód gruntowych), możliwość odprowadzania ścieków, występowanie naturalnych stref ochronnych (pasy zieleni). Chciałoby się powiedzieć - jak to dobrze, że również to zagadnienie bierze się pod uwagę przy sytuowaniu przemysłu. Najwyraźniej współczesny człowiek zrozumiał, jak ważne jest współżycie ze środowiskiem w symbiozie. Powinno to zaowocować w przyszłości poprawą jego kondycji. Omawiając czynniki lokalizacji przemysłu, jako jeden z najbardziej istotnych, wymieniony został czynnik "korzyści aglomeracji". Właśnie korzyści wypływające z koncentracji przestrzennej przemysłu leżą u podłoża powstawania wielkich okręgów przemysłowych. O tym jak ogromne mają one znaczenie, dobitnie świadczy fakt, że choć największe okręgi przemysłowe świata zajmują niewiele ponad 1% ogólnej powierzchni zamieszkanych kontynentów, to dostarczają ponad 50% światowej produkcji przemysłowej. Lokalizacja okręgów przemysłowych nie jest dziełem przypadku, ale efektem oddziaływania jednego lub wielu nakładających się czynników.