Dodał admin, 2007-12-31 Autor / Opracowanie: Dominika

W dużym uproszczeniu układ pokarmowy składa się z jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelit oraz odbytu. Pożywienie, które spożywamy przechodzi przez przełyk do żołądka.

2. Zwężenie środkowe - na wysokości Th4 (rozdwojenie tchawicy). Wytwarzają je: aorta zstępująca, która przylega do przełyku od lewej i tyłu; nieco niżej lewe oskrzele główne obejmuje przełyk od przodu. Odległość między tymi dwiema strukturami jest różna, stąd niektóre podręczniki opisują na tej wysokości dwa zwężenia przełyku, zamiast jednego (jedno wywołane przez aortę i drugie wywołane przez lewe oskrzele główne).
3. Zwężenie dolne - ok. 3 cm powyżej wpustu (stąd niekoniecznie na poziomie rozworu przełykowego) - wysokość Th l0 -jest również zwężeniem czynnościowym wywołanym napięciem mięśniówki okrężnej.

Budowa:
Ściana przełyku jest zbudowana z:
1. Błony śluzowej.
2. Błony podśluzowej.
3. Błony mięśniowej.
4. Błony zewnętrznej (przydanki).
Błona mięśniowa składa się z warstwy zewnętrznej o przebiegu podłużnym i warstwy wewnętrznej o przebiegu okrężnym. Histologicznie górna 1/4 błony mięśniowej jest zbudowana z mięśniówki poprzecznie prążkowanej, kolejna 1/4 jest zbudowana z włókien mięśniowych poprzecznie prążkowanych oraz gładkich i wreszcie 1/2 dolna składa się z mięśniówki gładkiej.
Topografia:
Część szyjna - z tyłu przylega do blaszki przedkręgowej powięzi szyjnej, a przez nią do kręgów kręgosłupa. Z przodu sąsiaduje z tchawicą. W rowku między tchawicą i przełykiem obustronnie biegną nerwy krtaniowe wsteczne. Z obu stron u góry przylegają płaty boczne tarczycy. Również z boku biegną tętnice szyjne wspólne.
Część piersiowa - do przodu od kręgów kręgosłupa, a począwszy od Th8 do przodu od aorty piersiowej. Wzdłuż tylnej ściany przełyku, w rowku między nim a aortą piersiową leży przewód piersiowy. Z tyłu przełyku po stronie prawej biegnie żyła nieparzysta. Z przodu do poziomu Th4 znajduje się tchawica i lewe oskrzele główne. Na tej samej wysokości z lewej strony leży łuk aorty. Poniżej rozdwojenia tchawicy przełyk z przodu sąsiaduje z osierdziem ściennym, a poprzez nie z lewym przedsionkiem serca. Na tym samym poziomie do przełyku dochodzą również nerwy błędne (nerw błędny prawy na tylnej powierzchni przełyku, a lewy na przedniej). Ściany boczne przełyku sąsiadują z opłucnymi ściennymi śródpiersiowymi.
Część brzuszna - z tyłu zrasta się z odnogą lewą przepony, ku przodowi przylega do wątroby (na odcinku między płatem ogoniastym i lewym płatem wątroby).
Unaczynienie:
Przełyk jest unaczyniony przez gałęzie przełykowe od: tętnic tarczowych dolnych i szyjnych głębokich (w odcinku szyjnym), od aorty piersiowej i tętnic oskrzelowych lewych (w klatce piersiowej), tętnicy żołądkowej lewej i tętnicy przeponowej dolnej lewej (w jamie brzusznej).

JAMA BRZUSZNA
W obrębie jamy brzusznej wyróżniamy przestrzeń wewnątrzotrzewnową i przestrzeń zewnątrzotrzewnową .
Jama otrzewnowa jest to szczelinowata przestrzeń, zawarta między otrzewną ścienną a trzewną .
Położenie wewnątrzotrzewnowe narządu jest to położenie narządu w przestrzeni ograniczonej otrzewną ścienną. Narząd leżący wewnątrzotrzewnowe jest pokryty otrzewną trzewną i z reguły ma krezkę poza wyjątkiem - kątnicą wolną.
Otrzewna jest to błona surowicza wyścielająca jamę brzuszną od wewnątrz. Jest ona zbudowana z tkanki łącznej włóknistej, zawierającej włókna sprężyste. Powierzchnia zwrócona do wewnątrz jamy brzusznej pokryta jest płaskim nabłonkiem śródjamowym. Wyróżniamy otrzewną ścienną wyścielającą jamę brzuszną i otrzewną trzewną otulającą narządy leżące wewnątrz jamy brzusznej. U mężczyzny otrzewna jest zamkniętym workiem, podczas gdy u kobiety łączy się z środowiskiem zewnętrznym poprzez jajowody oraz światło przewodów płciowych.