Dodał admin, 2007-12-26 Autor / Opracowanie: Weronika Żórawska

W systemie finansów publicznych centralne miejsce zajmuje budżet państwa. Wynika to nie tylko stąd, że w budżecie państwa gromadzi się i dzieli największą część środków publicznych

Zasady budżetowe:
1.    równowagi;
2.    zupełności – wymaga ujęcia w budżecie wszystkich dochodów i wydatków państwa;
3.    realności – głosi maksymalną precyzję w planowaniu dochodów i wydatków budżetowych;
4.    jedności – wszystkie dochody i wydatki państwa powinny być objęte jednym planem – budżetem. W ramach tej zasady rozróżnia się:
a)    jedność formalną – jest osiągana dzięki budowie zbiorczego budżetu państwa, obejmującego budżet władz centralnych i budżety władz terenowych.
b)    jedność materialną – oznacza, że dochody tworzące fundusz budżetowy mają przeznaczenie ogólne, tzn. nie są z góry związane z określonymi celami (zadaniami) finansowanymi z budżetu.
5.    specjalizacji – ma ona charakter złożony, gdyż wg niej:
a)    dochody i wydatki powinny być ujmowane nie w sumach ogólnych, lecz z dokładnym określeniem źródeł dochodów oraz przeznaczenia wydatków;
b)    środki budżetowe powinny być wydatkowane tylko do wysokości ustalonej
w budżecie;
c)    środki budżetowe powinny być wydatkowanie w określonym czasie.
6.    operatywności – wymaga opracowania go w układzie podmiotowym, czyli wskazania zadań w zakresie gromadzenia dochodów oraz realizacji wydatków dla konkretnych podmiotów;
7.    przejrzystości – układ budżetu powinien być przejrzysty, pozwalający na rozpoznanie procesów zachodzących w obszarze budżetu państwa;
8.    jawności – głosi konieczność prezentowania dochodów i wydatków społeczeństwu,
a praktycznie organom przedstawicielskim, różnym ciałom i organizacjom społecznym;
9.    gospodarności – wymaga racjonalnego i oszczędnego wydatkowania środków budżetowych.

Publikowanie zbiorczych danych o finansach publicznych przez ministra finansów zawierają:
• wielkość państwowego długu publicznego,
• wielkość długu skarbu państwa
• poręczenia gwarancyjne skarbu państwa oraz podmiotów sektora finansów publicznych,
• relacje do PKB państwowego długu publicznego, długu skarbu państwa oraz relacje do PKB tych wielkości powiększonych o przewidywane wypłaty z tytułu poręczeń
i gwarancji skarbu państwa oraz podmiotów sektora publicznego,
• kwotę deficytu lub nadwyżki budżetu państwa,
• kwotę długu skarbu państwa,
• wykaz udzielonych przez skarb państwa poręczeń i gwarancji z wymienieniem podmiotów, których te poręczenia i gwarancje dotyczą,
• wykaz osób prawnych i fizycznych, którym umorzono znaczące kwoty zaległych podatków.