Dodał admin, 2007-12-25 Autor / Opracowanie: Sebastian Kosowski

Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność proponują posłowie UW oraz SLD. Parlamentarzyści z AWS chcą zaś, aby własnością zastąpić wszystkie spół. prawa do lokalu.

Proponuje się zastąpić procedurę przydziału lokalu spółdzielczego umową cywilnoprawną, zawieraną między spółdzielnią a jej członkiem. Przewiduje się również powiązanie wkładu budowlanego - przed ustanowieniem prawa odrębnej własności lokalu - z ekspektatywą tego prawa, którą będzie można zbyć, odziedziczyć lub prowadzić z niej egzekucję. Pojęcie "wkład budowlany" będzie równoznaczne z ceną nabycia lokalu. Wniesienie zaś wkładu będzie nadal - obok wnoszenia opłat eksploatacyjnych - podstawowym obowiązkiem majątkowym członka spółdzielni. Jeśli chodzi o opłaty eksploatacyjne, przewiduje się nałożenie na spółdzielnie obowiązku przedstawiania kalkulacji ich wysokości zarówno członkom, jak i osobom nie należącym do spółdzielni. Kalkulacje te będą mogły być podstawą wszczęcia postępowania wewnątrzspółdzielczego lub sądowego, gdy zostaną one zakwestionowane.
Ponadto wprowadza się podział spółdzielni na wniosek mniejszości.
W szczególnych wypadkach będą mogły przekształcić się również we wspólnotę mieszkaniową. Chodzi o sytuacje, gdy w budynku znajdują się tylko lokale z prawem własności, żaden zaś właściciel nie należy do spółdzielni, a następca prawny ostatniego właściciela nie wniesie roszczenia o ustanowienie odrębnej własności.
W projekcie ustawy autorstwa AWS proponuje się wyłącznie uregulowanie stosunków własnościowych w spółdzielniach mieszkaniowych. Przewiduje się przekształcenie we własność praw spółdzielczych: własnościowego, lokatorskiego, prawa do lokalu użytkowego i do garażu. Uwłaszczenie nie będzie możliwe w wypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w domach dla inwalidów, osób samotnych i innych domach dla inwalidów, osób samotnych i innych o specjalnym przeznaczeniu oraz w wybudowanych ze środków pochodzących z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego.
Zakłada się również wyodrębnienie działek pod budynkami, w których ustanowiono własność lokali. Ich granice wyznaczać będą linie biegnące wzdłuż krawędzi zewnętrznej ścian budynków. Wydzielone tak działki nie będą obciążać prawa osób trzecich (z wyjątkiem praw na udziale w nieruchomości wspólnej), a skarb państwa i gmina zostaną pozbawione prawa pobierania z nich opłat z tytułu użytkowania wieczystego.
Proponuje się, by osoby, które mają spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, mogły zrezygnować na rzecz spółdzielni z otrzymanego prawa własności przysługującego im z mocy prawa. Będzie to możliwe w ciągu trzech miesięcy od ewentualnego wejścia w życie tej ustawy.
Proponuje się przyznać spadkobiercom zmarłego członka spółdzielni, którzy mieszkają w jego mieszkaniu bez tytułu prawnego z powodu błahych zaniedbań, roszczenie o przeniesienie własności lokalu w zamian za utratę prawa do wkładu. Przewiduje się obciążenie członków wspólnot mieszkaniowych kosztami utrzymania dróg i chodników położonych na gruncie należącym do spółdzielni, z których oni także korzystają. Lokale, które nie przeszły na własność członków spółdzielni, staną się własnością spółdzielni. Dotyczy to lokali, które nie są do użytku jednego właściciela, np. pralnia.
Po ewentualnym wejściu w życie ustawy ograniczone prawa rzeczowe na spółdzielczych prawach staną się ograniczonymi prawami rzeczowymi na odrębnej własności lokali.
Właściciel lub jego następca prawny, który nabył lokal na podstawie ustawy, zobowiązany jest złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej najpóźniej w dniu jego sprzedaży lub przy ustanowieniu na nim prawa. Jednocześnie z wnioskiem tym powinien być złożony wniosek o urządzenie księgi wieczystej dla nieruchomości wspólnej, jeśli księga dla niej nie jest prowadzona lub nie został on wcześniej złożony. Istniejące w dniu wejścia w życie ustawy uprawnienie do otrzymania przydziału jednego z praw spółdzielczych - z wyjątkiem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu - stanie się uprawnieniem do przeniesienia własności lokalu.