Dodał admin, 2007-12-19 Autor / Opracowanie: Sebastian Kosowski

Aktywa to majątek, środki gospodarcze, zasoby jednostki oraz zasoby pozostające pod kontrolą jednostki, które mają jej przynieść korzyści ekonomiczne, składniki trwale związane z jednostką

Sprawowanie kontroli nad danym składnikiem wynika najczęściej z tytułu własności, aczkolwiek kontrolowane mogą być również zasoby niestanowiące własności jednostki (np. użytkowane przez nią w trybie leasingu finansowego). Z kolei przyszłe korzyści ekonomiczne, jakie jednostka może osiągnąć z określonego składnika środków trwałych polegają przede wszystkim na wykorzystaniu go w toku prowadzonej działalności operacyjnej, czyli tej, do prowadzenia której jednostka została powołana. Ponadto przyjmuje się, że środkiem trwałym jest obiekt kompletny, zdatny do użytku w momencie przyjęcia do użytkowania. Nie musi to być cały obiekt w sensie fizycznym, może to być także jego część (np. lokal w budynku). Z drugiej strony możliwe jest tworzenie obiektów zbiorowych z takich samych lub podobnych pozycji, które jednostkowo są nieistotne (np. narzędzia, meble). A contrario, nie zalicza się do środków trwałych składników spełniających między innymi następujące warunki:
1. ich wartości nie można ustalić2. w sposób wiarygodny,
3. jednostka nie sprawuje nad nimi kontroli (np. nie są jej własnością),
4. istnieje przekonanie, że nie przyniosą one w przyszłości korzyści ekonomicznych,
5. wykorzystywane są w działalności inwestycyjnej (np. nieruchomości inwestycyjne, które jednostka utrzymuje ze względu na oczekiwany przyrost ich wartości lub traktuje jako źródło przychodów z czynszów),
6. przeznaczone są do sprzedaży,
7. znajdują się w fazie budowy lub wymagają montażu.
Środki trwałe są grupą pod wieloma względami zróżnicowaną. W ewidencji księgowej mogą być klasyfikowane według wielu kryteriów, w zależności od potrzeb informacyjnych jednostki i otoczenia (np. według rodzajów obiektów, według odpowiedzialności materialnej, według potrzeb statystyki państwowej i prawa podatkowego etc.).
Klasyfikacja dla celów bilansowych przedstawia się następująco: Aktywa trwałe

II. Rzeczowe aktywa trwałe
1. Środki trwałe
a. grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu),
b. budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej,
c. urządzenia techniczne i maszyny,
d. środki transportu,
e. inne środki trwałe.
2. Środki trwałe w budowie.
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie.

Wycena początkowa środka trwałego to wycena przeprowadzana w momencie wprowadzenia danego składnika do ksiąg rachunkowych. Efektem tej wyceny jest ustalenie wartości początkowej środka trwałego (tzw. wartości brutto). Sposób wyceny zależy od sposobu pozyskania środka trwałego. Jak już wcześniej wspomniano, najczęstszym sposobem nabycia jest zakup lub wytworzenie we własnym zakresie. Jednak środki trwałe mogą pojawić się w wyniku innych zdarzeń, takich jak na przykład otrzymanie darowizny, wniesienie aportu czy zamiana na inny składnik aktywów.
W zależności od konkretnej sytuacji podstawą pierwszej wyceny środka trwałego może być:
• cena nabycia,
• koszt wytworzenia,
• inaczej ustalona wartość