Dodał admin, 2007-11-18 Autor / Opracowanie: Paweł Stasiak

Uczenie się w okresie szkolnym stanowi czynność, w którą społeczeństwo ingeruje w sposób najbardziej bezpośredni, stwarzając obowiązujące wszystkich sytuacje w postaci sformalizowanych instytucji

Zorganizowanie takiej opieki to sprawa nader skomplikowana. Aby rzeczywiście móc spełniać zamierzone zadania, opieka ta musi odpowiadać konkretnym warunkom społecznym i być do nich należycie dostosowana. Zależnie od tego, jaką wartość mają środowiska rodzinne ze względu na stymulację rozwoju dzieci, opieka ta w mniejszej lub większej mierze powinna obejmować rożnego rodzaju ingerencję. W przypadku istniejących zaniedbań, niezbędne okazują się oddziaływania zmierzające do przekształcenia środowiska dziecka. Jeśli zaś stymulacja poprzez środowisko okazuje się nie wystarczająca, konieczne jest wprowadzenie dodatkowych bodźców, które kompensowałyby braki występujące w najbliższym otoczeniu dziecka. Jak wskazują wyniki wielu badań, niedostatki środowiska domowego powodujące uboższą stymulację rozwoju dzieci, sprawiają, że dzieci te gorzej są przygotowane do nauki szkolnej, wykazują bowiem ogólne bądź fragmentaryczne opóźnienia rozwojowe.
W naszym kraju – w związku ze znacznym zróżnicowaniem środowisk rodzinnych pod względem zapewnienia dzieciom korzystnych warunków rozwoju – dużą rolę w wyrównywaniu startu przywiązuje się do upowszechnienia przedszkola.
Jednak rozmieszczenie przedszkoli jest bardzo nierównomierne: pod tym względem uprzywilejowane jest środowisko wielkomiejskie.
Rozwarstwienie społeczne nie sprowadza się do odmienności warunków rozwoju stworzonych przez miasto i wieś. Również i w obrębie każdego z tych środowisk istnieją duże różnice.
W przypadku gdy dzieci uczęszczają do przedszkola, różnice te są w pewnym stopniu niwelowane. Gdy jednak tak nie jest, prowadzi to w konsekwencji do bardzo niejednolitego poziomu dzieci rozpoczynających naukę w szkole. Należy podkreślić, że nie we wszystkich badaniach stwierdza się lepsze przygotowanie do szkoły dzieci uczęszczających do przedszkola. Omawiane korzyści są jednak niewątpliwe w przypadku dzieci ze środowisk o uboższej stymulacji w domach rodzinnych i dzieci zaniedbanych.

PRÓG MIĘDZY PRZEDSZKOLEM A SZKOŁĄ.
Sprawą istotną jest dokonanie stopniowego przejścia od działań charakterystycznych dla przedszkola do działań znamiennych dla szkoły. Jeśli to przejście zostanie złagodzone, obniżony będzie próg trudny do przekroczenia dla niektórych dzieci w chwili rozpoczęcia nauki w szkole.
Między przedszkolem i szkołą tradycyjnie istniały duże różnice programowe. W każdej z tych instytucji czego innego oczekiwano od dzieci. W przedszkolu pozostawiono znacznie większą swobodę, w szkole zaś wprowadzano dotkliwe ograniczenia i rygory, uniemożliwiające często zaspokojenie aktualnie doznawanych potrzeb, a zindywidualizowane kontakty z człowiekiem dorosłym zastępowano zazwyczaj kierowaniem przez nauczyciela poleceń do grupy.
Radykalnej zmianie uległy także przy przejściu z przedszkola do szkoły podstawowe czynności. W przedszkolu dzieci programowo bawiły się, a w szkole uczyły się w sposób zamierzony. Bawiąc się podejmowały działania ze względu na związaną z nimi przyjemność, ucząc się zaś – wykonywały czynności z uwagi na cel dydaktyczny: poznanie oraz przyswojenie przewidzianych programem wiadomości i umiejętności, przy czym w szkole tradycyjnej nie przywiązywano szczególnej uwagi do wywołania rzeczywistego zainteresowania uczniów treściami programowymi.
Wprowadzono więc postulat złagodzenia różnic, ściślejszego związku oraz współpracy przedszkola ze szkołą. Z psychologicznego punktu widzenia postulat ten jest w pełni uzasadniony, właściwie bowiem rozumiane cele działania obydwu instytucji są wspólne: zapewnienie dzieciom możliwości zdobycia doświadczeń jak najskuteczniej sprzyjających ich wszechstronnemu rozwojowi, z uwzględnieniem potencjalnych szans każdej jednostki. Oddziaływania przedszkola i szkoły muszą być zatem traktowane jako kolejne etapy jednolitego procesu kształcenia.
Główny rodzaj działalności dzieci w wieku przedszkolnym to przede wszystkim zabawa, oprócz niej występują w tym okresie jednak również czynności polegające na zamierzonym uczeniu się, które w latach szkolnych staje się aktywnością dominującą.