Dodał admin, 2007-10-31 Autor / Opracowanie: Łukasz Gwiżdż

Wyżyna Kielecko - Sandomierska jest jedną z kilku polskich krain geograficznych, których krajobrazy zalicza się do wyżynnych. Nie stanowi ona jednak jednolitego obszaru.

WPŁYW LĄDÓW SKANDYNAWSKICH
Dla ukształtowania dzisiejszego środowiska przyrodniczego omawianej krainy, bardzo ważnym okresem był plejstocen. Lądolód skandynawski dwukrotnie - w czasie zlodowacenia krakowskiego i w maksymalnym zasięgu zlodowacenia środkowopolskiego - dotarły na obszar wyżyny , pozostawiając na nim ślady swego pobytu w postaci glin morenowych oraz osadów piaszczystych i żwirowych. Ich bardziej zwarte i grube pokrywy spotkać można zwłaszcza na obrzeżach Gór Świętokrzyskich. Stanowią one często skały macierzyste rozwijających się gleb.
Podczas późniejszych okresów zimnych panował tu klimat peryglacjalny. W tych warunkach jednym z głównych procesów było wietrzenie mechaniczne wywołane działaniem mrozu, które czyni się odpowiedzialnym za wytworzenie rumowisk skalnych zwanych gołoborzami. Te skupiska ostrokrawędzistych bloków pokrywają obecnie części stoków Szczytnika, Łysicy czy Łysej Góry , stanowiące bardzo charakterystyczny element krajobrazu Gór Świętokrzyskich.
Ze zlodowaceniem bałtyckim wiąże się, w wielu regionach południowej Polski, proces akumulacji lessów. Tworzą one zwarte pokrywy, które często maskują całkowicie rzeźbę podłoża, decydując o wyraźnej odmienności krajobrazowej.

ZJAWISKA KRASOWE:
Z obszarami zbudowanymi ze skał wapiennych wiążą się zjawiska krasowe. Formy krasu powierzchniowego ( lejki i żłobki krasowe ) jak i podziemnego ( jaskinie ) są dość często spotykanym elementem krajobrazu Wyżyny Kielecko - Sandomierskiej. Szczególnie pięknym przykładem jest jaskinia "Raj" koło Chęcin odznaczająca się bogactwem szaty naciekowej, zwłaszcza licznymi stalaktytami i stalagmitami. KLIMAT:
Na przykładzie Gór Świętokrzyskich obserwować można wpływ wysokości na d poziomem morza na warunki klimatyczne. Szczególnie wyraźnie, w porównaniu z innymi regionami Wyżyny Kilelecko - Sandomierskiej, zaznacza się ta zależność w Łysogórach. Przejawia się ona m. in. w odmiennościach termicznych, opadowych oraz różnej długości okresu wegetacyjnego. ROŚLINNOŚĆ:
Zmieniające się wraz z wysokością warunki klimatyczne, a także zróżnicowane osady podłoża i związane z nimi gleby doprowadziły w Górach Świętokrzyskich do wytworzenia się charakterystycznego kompleksu roślinnego. W paśmie Łysogór wyróżnić można piętrowe strefy roślinności. Sam grzbiet oraz podszczytowe gołoborza porośnięte są słynnymi borami jodłowymi. Nieco niżej, na obszarze lessowym pojawiają się buki, którym w miarę dalszego zmniejszania się wysokości towarzyszą dęby i modrzewie. W najniższych częściach stoków, które przykryte są osadami piaszczysto - żwirowymi, dominują już lasy ze zdecydowaną przewagą sosny. Świętokrzyska kraina botaniczna stanowi jeden z najciekawszych regionów naszego kraju.