Dodał admin, 2007-10-14 Autor / Opracowanie: Emilka

Białystok będący siedzibą władz wojewódzkich jest największą aglomeracją w rejonie Polski północno-wschodniej położoną nad rzeką Białą

Zespół Kościoła Katedralnego pw. Wniebowzięcia NMP
Kościół Farny nie wątpliwie należy do najstarszych zabytków miasta. Jego położenie sprawia ze turyści, którzy przyjeżdżają zwiedzać pałac Jana Klemensa Branickiego jako drugi punkt swej wycieczki obierają sobie tenże kościół. Bazylika mniejsza nazywana w Białymstoku "czerwonym kościołem", to część zespołu sakralnego p.w. Najświętszej Marii Panny, który tworzą: XVI-wieczny stary kościół farny i neogotycka katedra. Trójnawowa bazylika zbudowana została na planie krzyża łacińskiego. Dzisiaj jedynie podziwiamy piękny budynek minionego stulecia. Niewątpliwie jest to jednak obiekt polecenia turystom swym niezwykłym wnętrzem sprawia, iż odwiedzający czują się jakby przenieśli się o kilka stuleci wstecz. Rzeczą godną uwagi są organy, które rozbrzmiewają niemalże w każdej części katedry, dzięki nim czujemy tą niezwykłość i niepowtarzalność miejsca, w którym się znaleźliśmy. Jego duszę. Stary kościół farny bez wątpienia pamięta czasy Branickiego. Jak zapewne wiemy u boku Branickiego jako pani dworu występowała Izabela Elżbieta Branicka z rodu Poniatowskich? Po swej śmierci została ona pochowana w podziemiach miejscowego kościoła na ścianie zawieszono haftowane epitafium zaś w wazonie złożono drogie jej sercu pamiątki. Krypta, w których została złożona znajduje się po dzisiejsze czasy mieści się ona w miejscu małego kościoła. Wejść tam można po uprzednim uprzedzeniu księdza proboszcza, niewątpliwie jest to bardzo ciekawe miejsce a sam fakt tego, iż kilka stuleci wstecz w tych samym kościele przebywał Branicki dodaje specyficznej podniosłości miejsca.

Pałacyk gościnny Branickich- Dom Koniuszego
W bliskim sąsiedztwie katedry mniejszej i pałacu Branickich, prawie u wylotu bramy wjazdowej do pałacu znajdziemy nie duży budynek w stylu barokowym z połowy XVIII w. aczkolwiek zasługujący na uwagę turystów. W czasach Jana Klemensa Branickiego ulokowany był prawie obok bramy wjazdowej do pałacu. W tamtych czasach nazwany był „ Domem Koniuszego”, nazwa ta prawdopodobnie wzięła się stąd, iż domek ten służył do przyjmowania nieco znamienitych gości. We wnętrzu na sklepieniu sufitu i na ścianach znajdują się piękne freski. Obecnie budynek ten pełni trochę inna role, w murach tego domu znajduje się siedziba Urzędu Stanu Cywilnego oraz Podlaskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

Loża Masońska
Kolejną charakterystyczną budowlą jest budynek Loży Masońskiej zbudowany na miejscu dawnej wozowni pałacowej "Zum goldenen Ring”. Nie wiąże się on osobiście z osobą J.K. Branickiego lecz jego żoną Izabelą, która po jego śmierci wyszła za mąż za Andrzeja Mokronowskiego, członka Wielkiej Loży Narodowej Wielkiego Wschodu Polskiego, do której należał również m.in. król Stanisław August Poniatowski. Jest to klasycystyczny budynek z mansardowym dachem. Obecnie mieści się tutaj Biblioteka Wojewódzka- Książnica Podlaska.

Ratusz miejski
Cechą każdego miasta jest posiadanie rynku na którym mieści się ratusz miejski. XVIII w. białostocki ratusz również jak większość budynków tego miasta wiąże się z osobą J. K. Branickiego. Składa się z korpusu głównego zwieńczonego wieżą, oraz czterech połączonych zeń narożami alkierzy. Od samego powstania do ostatniej wojny nie był on siedzibą władz lecz pełnił funkcje handlowe, co cechowało miasta magnackie, gdzie rola samorządów była ograniczona. Mieściły się tu kramy kupieckie natomiast wieża była wykorzystywana jako punkt obserwacyjny straży pożarnej. Obecnie w budynku mieści się siedziba Muzeum Okręgowego, posiadającego bogate zbiory sztuki, etnograficzne i archeologiczne. W jego filii - Muzeum Historycznym można zobaczyć olbrzymią makietę XVIII-wiecznego Białegostoku.